Mikrofon o zmiennej kierunkowości? Tak!

Niedawno tłumaczyliśmy Wam, na czym polega kierunkowość mikrofonów. Tym razem przedstawiamy, jak działają mikrofony o zmiennej charakterystyce kierunkowej.

Przypomnijmy, że najczęściej występujące charakterystyki kierunkowe to: dookólna (wszechkierunkowa – ang. omnidirectional), ósemkowa (dwukierunkowa – ang. bidirectional) oraz jednokierunkowa, najczęściej o kształcie kardioidy (cardioid) lub jednego z jej wariantów.

W odróżnieniu od większości mikrofonów, które mają stałą, niezmienną charakterystykę kierunkową, mikrofony o zmiennej kierunkowości pozwalają użytkownikowi na wybór w zależności od potrzeb i sytuacji.

Do czego jest to przydatne?

Dysponując mikrofonem o zmiennej charakterystyce kierunkowej, możemy dopasować obszar jego czułości do warunków akustycznych w miejscu nagrania, na przykład eliminując przesłuchy innych instrumentów lub hałasy z otoczenia, albo celowo rejestrując dźwięki dochodzące z dwóch przeciwnych stron mikrofonu – lub z całego jego otoczenia równomiernie.

Różne techniki mikrofonowe bazują na określonego typu kierunkowości (np. Mid-Side czy Blumlein), dlatego mając model oferujący szeroki wybór w tym zakresie, nie musimy mieć pod ręką całego szeregu różnych mikrofonów, aby osiągnąć pożądany rezultat.

Wraz z kierunkowością najczęściej zmianie ulega również ogólna barwa rejestrowanego dźwięku, dlatego charakterystykę kierunkową w niektórych przypadkach można także wykorzystać w roli wstępnego equalizera, dopasowując mikrofon do brzmienia danego źródła.

Skąd się to wzięło?

Pomysł na kontrolę charakterystyki kierunkowej mikrofonu nie jest niczym nowym – jednymi z pierwszych badaczy tego zjawiska byli niemieccy inżynierowie Hans Joachim von Braunmühl i Walter Weber, którzy w latach 40-stych ubiegłego stulecia opracowali kapsułę dwumembranową.

Innymi wartymi odnotowania mikrofonami o zmiennej kierunkowości były między innymi modele Neumann M49 z 1952 roku czy KM86 z roku 1966, a także RCA 77D z 1954. Dziś wśród tego typu konstrukcji wymienić można chociażby AKG C414 i C314, czy Austrian Audio OC818.

W poniższym filmie sposób uzyskiwania różnych charakterystyk kierunkowych obrazowo przedstawiono na przykładzie dwumembranowej kapsuły modelu Lewitt LCT 441 Flex. Z kolei inny model tej firmy, Lewitt LCT 640 TS, pozwala ponadto na rejestrację sygnału z obu membran na oddzielnych ścieżkach i późniejsze określenie kierunkowości już po nagraniu z użyciem specjalnej wtyczki w DAW!