Gitara – instrument szarpany z grupy…blablabla. Dziś trochę inaczej – trochę lżej o historii tego wspaniałego instrumentu, jego kształtach i oczywiście wykorzystaniu w konkretnych gatunkach muzycznych.
Gdyby było nam dane dysponować wehikułem czasu, to jedną z dat do której najchętniej bym się cofnął, była by ta z początków powstania mojego ukochanego instrumentu – gitary.
Odrobina historii
Mamy rok około 1200. Wtedy właśnie powstają pierwsze rysy instrumentu, o którym tak często czytacie na łamach naszego portalu.
Początkowo 4 strunowy instrument z pudłem rezonansowym trudno było określić mianem gitary. Brak pewnych ram intonacyjnych i techniki dzięki której można było stworzyć dwa jednakowe instrumenty, bardzo często sprowadzały gitarę do roli “podgrywającego czegoś” i wypełniającego pustkę wokalną.
Dopiero w roku 1265 (tak przynajmniej czytamy w publikacjach) gitara jako pełnoprawny instrument, pojawia się w dziele Ars Musica autorstwa Juan Gil de Zamora.
Nie oznacza to oczywiście, że wcześniej nie istniał pierwowzór gitary.
Otóż gdybyśmy mieli brać pod uwagę jakieś kryteria, które pasowały by do historii tego instrumentu, to byłaby to na pewno struna. A ta pojawia się już niemal 5000 lat temu w znanym po dziś dzień azjatyckim instrumencie o nazwie cithara, która również znana jest jako jeden z głównych instrumentów w Starożytnej Grecji.
Tak czy inaczej, gitara to instrument dość stary, choć nie tak bardzo jak wszelkie instrumenty perkusyjne, czy też dęte.
Gitara w muzyce
W dzisiejszych, szalonych czasach, gitara pełni jedną z głównych ról, nadając utworom każdego niemal gatunku, pełni harmonicznej.
Dzięki elastyczności w technikach gry, może być zarówno instrumentem wypełniającym harmonię, prowadzącym czy nawet solowym.
Tu jednak główną rolę odgrywa kształt gitary, który determinuje nie tylko gatunek muzyczny w którym się poruszamy, ale i wspomnianą rolę, którą ma pełnić.
Jeśli chodzi zaś o gatunki, w których gitara czuje się najlepiej, to są nimi oczywiście popo, country, jazz i wszelkie rodzaje tzw. rocka. Nie sposób jednak wymieniać wszystkich gatunków, więc przyjmijmy umownie, że te cztery w aktualnych czasach są tymi, w których gitara występuje najczęściej.
Kształty i umiejscowienie w gatunku
Gitara akustyczna, to nie tylko tzw. stalowe struny i pudło rezonansowe, dla wielu oznaczające typ “analogowego głośnika”.
Prawdziwy akustyk przez dziesiątki lat podzielono na 6 głównych kategorii konstrukcyjnych. I tak, gdy będziecie myśleć, którą gitarę kupić/wybrać, zastanówcie się najpierw w jakim gatunku będziecie się poruszać i jaką rolę pełnić ma Wasz instrument.
Kształt – Range
Najmniejszy kształtem gitary jest tzw. Range. Zwana czasem Mini Jumbo charakteryzuje się dość małą głośnością i wielkością pudła w standardzie 3/4.
Range ma jednak kształt małego jumbo, o którym za chwilę. To również gitara z mniejszą skalą niż “tradycyjne gitary”, zatem bardzo często stosowana jest do muzyki lekkiej, jak i również jako instrument szkoleniowy. Jeśli chodzi zaś o gatunki muzyczne, to w tym przypadku wolałbym jej nie klasyfikować i nie szufladkować.
Kształt Parlor
Największą popularność gitara Parlor osiągnęła pod koniec XIX wieku, aż do lat 50 XX wieku. Gitarę tę najczęściej można było spotkać wśród bluesmanów oraz kapel ludowych. Wybór ten często był tańszym, ze względu na masową produkcję tego rodzaju instrumentu.
Gitara Parlor miała również największy wpływ na rozwój i popularność muzyki gitarowej w Stanach Zjednoczonych. W Europie gitarę wykorzystywano do form klasycznych i operowych. Ponadto gitarę można było usłyszeć w walcach i polkach.
W późniejszym okresie, Parlor słyszana była w muzyce popularnej.
Kształt Grand Concert
To średniej wielkości instrument o nie tak głębokim brzmieniu jak inne pełnowymiarowe gitary. Ze względu na mniejszy korpus, gitary koncertowe mają bardziej kontrolowany charakter, dzięki czemu wykorzystywane są najczęściej do projekcji dźwięku podczas nagrywania.
Gitary koncertowe to również najróżniejsze gatunki muzyczne, od klasyki, przez muzykę współczesną, na popularnej kończąc.
Kształt Auditorium
Podobne w wymiarach do kształtu dreadnought (poniżej), ale o znacznie bardziej wyraźnej “talii”.
Jest to jeden z najmłodszych kształtów gitar. Charakterystyka akustyczna tego rodzaju gitar to przede wszystkim ciepłe brzmienie o nienachalnej głośności.
Wykorzystywana jest zarówno w stylu fingerstyle, jak i muzyce jazzowej czy też bluesie.
Kształt Dreadnought
Dreadnought to obecnie jeden z najpopularniejszych kształtów gitar. Dzięki mocnemu brzmieniu oraz wyraźnym basom, jest zaliczana do gitar głośnych z lekko przytłumionym środkiem.
Ten rodzaj gitar akustycznych wybierany jest głównie do gry akordowej w najróżniejszych gatunkach muzycznych.
Kształt Jumbo
Cóż, Jumbo – jak sama nazwa wskazuje – jest trochę jak dźwiękowy słoń. Ciężka, duża, z mocnym basem i innymi częstotliwościami.
Jednak wariacji na temat Jumbo jest tak wiele, że sprawdzają się zarówno jako instrumenty solowe (choć do najlżejszych nie należą) i jako instrumenty akordowe.
Wcięcie “Cutaway”
To jedna z najpopularniejszych cech współczesnych gitar akustycznych, będąca nieodzowną częścią instrumentu rasowego gitarzysty, który nie tylko stanowi tło harmoniczne, ale i staje na piedestale solisty.
To właśnie cutaway pozwala wspiąć się na najwyższe rejestry i ogrywać akustyczne solówki.
Cutaway spotykane jest niemal w każdym kształcie gitar, dlatego też nie traktujmy tego dodatku jak coś najważniejszego w gitarze akustycznej.
Niestety to tak naprawdę nie wszystkie kształty jakie wymyślono.
Poza sześcioma podstawowymi istnieje jeszcze masa innych, które kreowane są przez konkretnych producentów.
Znajdziecie więc gitary z dopiskiem “super”, “mini”, “maxi”, płaskie niczym deska (nadal akustyczne), wypukłe jak nadmuchane jumbo i spłaszczone niczym zassany Dreadnought.
Wszystko jest kwestią wyboru i przede wszystkim ogrania.
